{mooblock=STRESZCZENIE}

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

W Polsce liczne obszary położone na terenach wiejskich są interesujące pod względem turystycznym. O ich dużych walorach krajobrazowych i przyrodniczych decydują między innymi rzeki, przyciągając skutecznie turystów. Niestety, bardzo wiele naturalnych obszarów położonych w dolinach rzecznych jest pomijana, gdyż brakuje im odpowiedniej promocji, ale również pomysłów na wykorzystanie znajdujących się tam walorów oraz niedostateczne zagospodarowanie. Aby zwiększyć atrakcyjność gospodarstwa agroturystycznego, opracowano koncepcję zagospodarowania sąsiadującego z nim fragmentu doliny rzeki Wieprz. Głównym założeniem projektowym koncepcji było stworzenie przyjaznej przestrzeni nad brzegiem rzeki w formie atrakcyjnego wnętrza krajobrazowego z otwarciami na osie widokowe. Projekt przewiduje wytyczenie szlaków komunikacyjnych, budowę podestów widokowych oraz schodów terenowych umożliwiających swobodne i bezpieczne poruszanie się użytkowników. Przewidziano także ławki służące biernym formom wypoczynku oraz oświetlenie umożliwiające korzystanie z tego terenu również w nocy, które znacząco podniesie atrakcyjność projektowanego obszaru. W koncepcji starano się uwzględnić wszystkie możliwe aspekty krajobrazowe i przyrodnicze, przy jednoczesnym dostosowaniu ich do nowoczesnej formy, technologii i oprawy.

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

Autorki przedstawiają, w świetle współczesnych badań, wpływ kontroli społecznej (informal control) na bezpieczeństwo przestrzeni osiedli mieszkaniowych w miastach, analizując i porównując jego podłoże i oddziaływanie na osiedlach krajów zachodnich oraz w Chinach z uwzględnieniem obecnych zmian i tendencji.

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

Rozwojowi cywilizacyjnemu towarzyszy zanieczyszczenie hałasem, wywołujące wzrastające koszty gospodarcze i społeczne. W ostatnich latach w Polsce wraz z budową sieci dróg szybkiego ruchu i autostrad stawiane są ekrany akustyczne, które oprócz obniżenia poziomu hałasu powodują m.in. degradację walorów wizualnych krajobrazu, zwiększenie kosztów inwestycji oraz protesty społeczne. Aby zapobiec nadmiernemu stosowaniu ekranów akustycznych, we wrześniu 2012 roku Ministerstwo Środowiska zwiększyło dopuszczalne poziomy hałasu. Celem artykułu jest rozpoznanie wpływu ekranów akustycznych na krajobraz. W artykule przedstawiono problematykę projektowania dróg z uwzględnieniem ochrony krajobrazu i ochrony przed hałasem, omówiono rodzaje i skuteczność ekranów akustycznych. Dodatkowo zwrócono uwagę na rolę czynnika degradacji krajobrazu w konfliktach społecznych związanych z budową ekranów akustycznych. Artykuł oparto na analizie literatury, stron internetowych i obserwacjach terenowych. Przy projektowaniu ekranów konieczne jest nie tylko zwracanie uwagi na ich skuteczność, ale także uwzględnianie ich oddziaływania na percepcję krajobrazu. Podniesienie dopuszczalnych poziomów hałasu może ograniczyć budowę nowych ekranów, a przez to zmniejszy ich oddziaływanie na krajobraz. Z drugiej strony może spowodować zwiększenie zanieczyszczenia hałasem. Stąd ważną rolę odgrywają oceny oddziaływania inwestycji na krajobraz, których podstawą jest rozpoznanie zasobów krajobrazu i warunków percepcji w otoczeniu drogi.

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

Tereny zabaw dla dzieci funkcjonują w historii ludzkości od połowy XIX wieku. Od tamtego momentu poddawane były wielu przemianom. Puste otwarte przestrzenie szybko zapełniły się różnego rodzaju elementami zabawowymi i sprawnościowymi. Formy tych obiektów stały się wyzwaniem nie tylko dla konstruktorów i architektów, ale także dla artystów. Przedmiotem niniejszego opracowania są współczesne tereny za-baw dla dzieci. Szczególnie sposób ich komponowania, wyposażenia w elementy zabawowe oraz organizowania warstwy naturalnej. Zaprezentowano kontekst przestrzenny każdego założenia i dostępność komunikacyjną. Analizą objęto sześć realizacji – trzy to przykłady polskie (Warszawa, Kraków i Rzeszów), a kolejne trzy zlokalizowane są poza granicami kraju (Szwajcaria, Słowacja, Ukraina). Przykłady pokazują, że nawet na niewielkich powierzchniowo przestrzeniach można zorganizować miejsca oryginalne. Ukazują problem kontekstu najbliższego otoczenia, które – jeśli jest cenne, podnosi walory nawet przeciętnej przestrzeni. Szukając odpowiedzi na pytanie o atrakcyjny plac zabaw, trudno znaleźć jednoznaczną odpowiedź. Czy o sukcesie danego terenu decydują użyte elementy zabawowe? A może raczej nietypowość zastosowanych rozwiązań? Czy też może usytuowanie miejsca - atrakcyjne sąsiedztwo i łatwa dostępność komunikacyjna? Zapewne każdy z wymienionych powyżej czynników w jakimś stopniu decyduje o sukcesie danego miejsca. Potrzeba ogromnego wyczucia i otwartości projektanta, który poszczególne „składniki” użyje we właściwych proporcjach, po wcześniejszym rozpoznaniu realnych potrzeb przyszłych użytkowników.

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

Dolnośląskie wsie mają unikalny w skali kraju potencjał kulturowy. Jego źródłem jest niezwykle bogata warstwa cywilizacyjna, obejmująca dorobek przynajmniej dwóch ważnych w rozwoju naszego kraju kultur – polskiej i niemieckiej, a także kultur mniejszości narodowych. Opierając się na niemieckim dorobku kulturowym, zagospodarowano przestrzeń wiejską Dolnego Śląska zarówno pod względem urbanistyki, jak i architektury zabudowań mieszkalnych, sakralnych oraz pozostałych obiektów. Tym samym, wysoki poziom kultury niematerialnej znalazł bezpośrednie przełożenie na kulturę materialną, a więc i architekturę. Po wejściu kraju do Unii Europejskiej aktywizacja rozwoju dolnośląskich wsi, podobnie jak obszarów wiejskich w pozostałej części Polski, przebiega w sposób w dużej mierze uzależniony od zewnętrznych źródeł dofinansowania. Kryteria przyznania dotacji dla osób prywatnych dotyczą aspektów finansowych przedsięwzięć gospodarczych, a przy stosunkowo niskim poziomie zamożności ludności wiejskiej stanowią one często podstawę decyzyjną do podjęcia lub odrzucenia danej inwestycji. Celem artykułu jest ukazanie znaczenia rodzimych aspektów kultury niematerialnej i materialnej w identyfikacji z miejscem i sposobem zamieszkiwania, a tym samym – jakości życia ludności wiejskiej na terenie Dolnego Śląska na przykładzie Dziwiszowa. Jednocześnie, w artykule zostanie podjęta próba wskazania możliwych rozwiązań przedstawionego wyżej problemu, a także dostosowania istniejącego układu przestrzennego dolnośląskich wsi do współczesnych potrzeb ich mieszkańców.

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

W dobie silnej presji inwestycyjnej na obszarach podmiejskich i wiejskich oraz w krajobrazie otwartym konieczne staje się poznanie wpływu inwestycji, szczególnie tych zajmujących duże obszary jak elektrownie wiatrowe, zakłady przemysłowe, zespoły silosów itp., na istniejący krajobraz już na etapie projektowania. Obecnie władze lokalne podejmujące decyzje w sprawach lokalizacji potencjalnych inwestycji pozbawione są narzędzi i procedur określających sposób oceny wpływu działań projektowych na krajobraz. Celem artykułu jest przedstawienie modelowego narzędzia, jakim jest Visual Resource Management (VRM), stosowanego w USA do oceny jakości wizualnej krajobrazu, ustalenia odpowiednich poziomów zarządzania w jego zakresie, określenia potencjalnych skutków wizualnych prac projektowych oraz nakreślenia odpowiednich działań mających na celu integrację planowanej inwestycji z otoczeniem. Przedstawiony w pracy przykład posłużył do określenia głównych wskaźników stanowiących podstawę oceny oddziaływania inwestycji na krajobraz.

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

W pracy przedstawiono aktualne oraz prognozowane przekształcenia krajobrazów gminy wiejskiej Ostróda, położonej na terenie województwa warmińsko-mazurskiego. Zakres przestrzenny opracowania objął obszar 401 km², a zakres czasowy prac – analizę materiałów archiwalnych oraz dokumentów planistycznych, które swoimi zapisami wybiegają w przyszłość. Zakres merytoryczny pracy zawiera analizę materiałów kartograficznych i dokumentów planistycznych szczebla gminnego oraz szczegółową inwentaryzację terenu opracowania. Teren opracowania, tak jak i obszar większości ziem polskich, podlegał silnym przekształceniom antropogenicznym od setek, a nawet tysięcy lat. Współczesne przekształcenia opisano na podstawie dokładnej inwentaryzacji terenu oraz analizy dokumentów planistycznych. Główne zmiany w krajobrazie związane są z obniżeniem jakości architektury, zmianami układów ruralistycznych, rozproszeniem zabudowy i rozbudową układów infrastrukturalnych. Na analizowanym obszarze rozbudowie podlega system komunikacyjny (trzy drogi krajowe, linie elektroenergetyczne wysokiego napięcia, duże składowisko odpadów itp.), zaplanowana została podmiejska strefa ekonomiczna oraz stale rozbudowuje się infrastruktura turystyczna. Wyraźne zmiany w krajobrazie mogą doprowadzić do zatracenia jego najważniejszych atutów i spowodować, że stanie się on mniej atrakcyjny dla turysty.

{/mooblock}

{mooblock=STRESZCZENIE}

Powiat strzeliński leży w południowo- wschodniej części Dolnego Śląska. Budowa geologiczna tego obszaru jest dość skomplikowana, a odnosi sie to zwłaszcza do południowej części regionu, leżącej w obrębie jednostki geologicznej zwanej Masywem Strzelińskim. Jego zasadniczą część stanowią hercyńskie granitody, reprezentowane głównie przez biotytowe granity i granodioryty ze znacznie mniejszym udziałem granitów dwułyszczykowych, tonalitów i diorytów kwarcowych. Naturalną osłonę granitoidowej intruzji stanowią neoproterozoiczne oraz dolnopaleozoiczne skały metamorficzne, głównie gnejsy, granitognejsy, łupki, kwarcyty, amfibolity i marmury. Występujące tu również bazalty reprezentują trzeciorzędową formację magmową. Poza wyniesioną częścią Wzgórz Strzelińskich, cały obszar przykryty jest trzeciorzędowymi osadami morskimi w postaci iłów niebieskawych oraz iłów i piasków kaolinowych, a warstwę powierzchniową stanowią plejstoceńskie osady lodowcowe, piaszczysto żwirowe oraz gliny zwałowe i gliny lessopodobne. Eksploatacja materiału skalnego na tym terenie datuje się od X wieku, kiedy to granit zaczął być wydobywany w kamieniołomach w Strzelinie i w Górce Sobockiej. Skały wydobywane w rejonie strzelińskim są bardzo dobrej jakości i zawsze miały szerokie zastosowanie w lokalnej architekturze i budownictwie. Kamień ten wykorzystywany jest m.in. w nawierzchniach, elementach małej architektury, detalach architektonicznych, rzeźbach, parapetach, schodach, podmurówkach ogrodzeń, murkach, podmurówkach budynków oraz samych budynkach. Te ostatnie mogą być w całości wzniesione z kamienia, względnie mieć tylko fasadę pokrytą granitowymi płytami okładzinowymi. Warto wspomnieć, że bardzo dobrej jakości drobnoziarnisty granit z okolic Strzelina został użyty do budowy pierwszej katedry we Wrocławiu (ok. 1000 r.), kolumn w budynku Deutsche Bank oraz schodów i podłóg w budynku Riechstagu w Berlinie, a także do budowy Portu Północnego w Gdańsku oraz Pałacu Kultury i Nauki czy pomnika Nike w Warszawie. W artykule przedstawiono opisy wybranych budowli wzniesionych z gra nitu strzelińskiego, gównie z rejonu powiatu strzelińskiego. Przykładem obiektu wzniesionego z tego materiału z dala od tego powiatu jest mauzoleum feldmarszałka Gebharda L. von Blüchera w Krobielowicach koło Wrocławia.

{/mooblock}